ค้นหางานศิลปกรรม

ฐานข้อมูลศิลปกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

 
 
 
 
 
 
 

พระเจ้าแข้งคม

คำสำคัญ : พระพุทธรูป, พระพุทธรูปปางมารวิชัย, พระเจ้าแข้งคม, วัดศรีเกิด, พระลวปุระ, พระป่าตาลน้อย, พระเจ้าติโลกราช, พระพุทธรูปแบบอู่ทอง, ชินกาลมาลีปกรณ์

ชื่อเรียกอื่นพระป่าตาลน้อย, พระลวปุระ
ชื่อหลักวัดศรีเกิด
ประเภทงานศิลปะประติมากรรม
ตำบลพระสิงห์
อำเภอเมือง
จังหวัดเชียงใหม่
ภาคภาคเหนือ
ประเทศไทย
พิกัดภูมิศาสตร์
ค่าองศาทศนิยม
Lat : 18.788186
Long : 98.976715
พิกัดภูมิศาสตร์
พิกัดกริด
Zone : 47 Q
Hemisphere : N
E : 498324.85
N : 2077391.12
ตำแหน่งงานศิลปะพระพุทธรูปประธานในพระวิหาร

ประวัติการสร้าง

ชินกาลมาลีปกรณ์กล่าวว่า พระเจ้าแข้งคมสร้างในสมัยพระเจ้าติโลกราชในปีพ.ศ. 2027 โดยพระองค์โปรดเกล้าให้สีหโคตเสนาบดีและอาณากิจจาธิบดีเป็นผู้หล่อขึ้นให้เหมือนพระลวปุระ หล่อที่วัดป่าตาลมหาวิหาร

พงศาวดารโยนกให้ข้อมูลคล้ายกัน โดยระบุชื่อพระพุทธรูปว่าพระป่าจาลน้อย สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2020

ในสมัยพระเจ้ากาวิละได้อัญเชิญพระพุทธรูปองค์นี้ไปประดิษฐานที่วัดศรีเกิดจนทุกวันนี้
กระบวนการสร้าง/ผลิต

หล่อสำริด

ลักษณะทางศิลปกรรม

พระพุทธรูปองค์นี้ประทับนั่งขัดสมาธิราบปางมารวิชัย พระพักตร์สี่เหลี่ยม พระเนตรเปิดมองตรง พระโอษฐ์หนา ขอบพระโอษฐ์ซ้อนกันสองเส้น มีไรพระศก ขมวดพระเกศาขนาดเล็ก พระรัศมีเป็นเปลวสูง สังฆาฏิเป็นแผ่นใหญ่ยาวลงมาจรดพระนาภีปลายเป็นริ้วซ้อนกัน พระหัตถ์ขวาวางที่กึ่งกลางพระชงฆ์ นิ้วพระหัตถ์ยาวไม่เสมอกัน พระอังคุฐแยกห่างจากนิ้วพระหัตถ์ทั้ง 4 แข้งคม

ข้อมูลที่สำคัญทางวิชาการ

ตัวอย่างพระพุทธรูปศิลปะล้านนาที่ได้รับอิทธิพลศิลปะอยุธยา

ข้อสังเกตอื่นๆ

พระเจ้าแข้งคมนี้มีลักษณะเดียวกันกับพระพุทธรูปแบบอู่ทองรุ่นที่ 2 ในศิลปะอยุธยา ซึ่งการเรียกพระพุทธรูปองค์นี้ว่า พระพุทธรูปแบบลวปุระนั้น แสดงถึงการตั้งชื่อพระพุทธรูปโดยอิงกับรูปแบบของศิลปะของพุทธศิลป์ในบ้านเมืองนั้นๆ แสดงว่ากลุ่มช่างผู้สร้างมีความเข้าใจว่ารูปแบบศิลปะใดเป็นของช่างจากที่ใด

ยุคประวัติศาสตร์
สมัย/รูปแบบศิลปะล้านนา
อายุต้นพุทธศตวรรษที่ 21
ศาสนาพุทธ
ลัทธิ/นิกายเถรวาท
ศาสนา/ความเชื่อที่เกี่ยวข้องพุทธศาสนาเถรวาท
งานศิลปะที่เกี่ยวข้อง

1. พระเจ้าแข้งคม พิพิธภัณฑ์วัดพระธาตุหริภุญชัย จังหวัดลำพูน ตัวอย่างพระเจ้าแข้งคมที่มีจารึกระบุปีที่สร้างคือ พ.ศ. 2022 ซึ่งน่าจะสร้างขึ้นและอาจได้รับบันดาลใจจากพระเจ้าแข้งคมที่วัดศรีเกิด

2. พระพุทธรูปปางมารวิชัยแบบอู่ทองรุ่นที่ 2 ระเบียงคดวัดพระเชตุพนฯ ตัวอย่างพระพุทธรูปแบบอู่ทองรุ่นที่ 2 ขนาดใหญ่ที่มีสภาพสมบูรณ์

รูปแบบลิขสิทธิ์Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
เจ้าของสิทธิ์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
วันที่จัดทำข้อมูล2016-05-19
ผู้จัดทำข้อมูลรุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง
บรรณานุกรม

ชุ่ม ณ บางช้าง. นำชมโบราณวัตถุสถานเมืองเชียงใหม่. พระนคร: กรมศิลปากร, 2516.

ศักดิ์ชัย สายสิงห์. พระพุทธรูปในประเทศไทย : รูปแบบ พัฒนาการ และความเชื่อของคนไทย. กรุงเทพฯ: ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2556.

รุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง. “พระพุทธรูปแบบลวปุระและกัมโพชปฏิมากับโลกทัศน์ของชาวล้านนา” ดำรงวิชาการ. 2, 3 (2546), 109 – 116.

รัตนปัญญาเถระ, พระ. ชินกาลมาลีปกรณ์. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร, 2552.