พระพิมพ์ดินเผา

ไม่ปรากฏหลักฐานลายลักษณ์อักษรที่เกี่ยวข้องกับประวัติการสร้าง แต่จากความแพร่หลายของพุทธศาสนาหมายานสายวัฒนธรรมเขมรที่มีมากในช่วงพุทธศตวรรษที่ 17-18 ผนวกกับพระพิมพ์อื่นๆ ที่สร้างขึ้นภายใต้คติความเชื่อเดียวกันนี้ล้วนอยู่ในระยะเวลานี้ทั้งสิ้น จึงสันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในช่วงพุทธศตวรรษที่ 17-18

ดินเผา

พระพิมพ์ทรงคล้ายสามเหลี่ยม ตรงกลางเป็นพระพุทธรูปนาคปรก เบื้องขวาของพระองค์เป็นบุรุษเชื่อว่าเป็นพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร เบื้องขวาของพระองค์เป็นสตรีเชื่อว่าเป็นพระนางปรัชญาปารมิตา มีกรอบคดโค้งทำนองเรือนแก้วล้อมรอบประติมากรรมทั้งสาม เบื้องล่างรองรับด้วยเป็นฐานบัว

พระพิมพ์นี้เรียกกันว่า พระรัตนตรัยมหายาน เป็นคติความเชื่อในพุทธศาสนามหายานที่สำคัญ ตรงกลางเป็นพระพุทธรูปนาคปรกสัญลักษณ์แทนพระนิพพาน เบื้องขวาของพระองค์เป็นพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวรสัญลักษณ์แทนความกรุณา เบื้องซ้ายของพระองค์เป็นพระนางปรัชญาปารมิตาสัญลักษณ์แทนปัญญา ตวามความเชื่อว่าเมื่อปัญญารวมกับกรุณาจะทำให้เข้าสู่พระนิพพาน

สุภัทรดิศ ดิศกุล, หม่อมเจ้า. ประติมากรรมขอม. กรุงเทพฯ : กรุงสยามการพิมพ์, 2515.

สุภัทรดิศ ดิศกุล, หม่อมเจ้า. ศิลปะสมัยลพบุรี. กรุงเทพฯ : มหาวิทาลัยศิลปากร, 2547.