ค้นหางานศิลปกรรม
ฐานข้อมูลศิลปกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ครุฑตกเป็นทาสของนาค
คำสำคัญ :
ชื่อหลัก | จันทิกิดาล |
---|---|
ประเภทงานศิลปะ | ประติมากรรม |
ที่อยู่ | กิดาล |
จังหวัด/เมือง | มาลัง |
รัฐ/แขวง | ชวา ตะวันออก |
ประเทศ | อินโดนีเซีย |
พิกัดภูมิศาสตร์ ค่าองศาทศนิยม | Lat : -8.025556 Long : 112.708333 |
ประวัติการสร้าง | จันทิกิดาล เป็นสถานที่ฝังพระอัฐิของพระเจ้าอนุษบดีแห่งราชวงศ์สิงหาส่าหรี พระเจ้าอนุษบดีสวรรคตใน พ.ศ.1791 เนื่องจากการสวรรคตกับพิธีศราทธ์ที่อุทิศเทวาลัยน้ำต้องห่างกัน 12 ปีเสมอ เทวาลัยหลังนี้จึงควรสร้างเสร็จใน พ.ศ. 1803 จันทิแห่งนี้มีภาพเล่าเรื่องพญาครุฑขโมยน้ำอมฤตเพื่อมาช่วยพระมารดา น้ำอมฤตเป็นน้ำแห่งความเป็นอมตะ ด้วยเหตุนี้ จึงสัมพันธ์กับคติเทวาราชา คือช่วยให้ผู้ตายได้รับชีวิตอมตะ |
---|---|
ยุค | ประวัติศาสตร์ |
สมัย/รูปแบบศิลปะ | ชวาภาคตะวันออก |
อายุ | พุทธศตวรรษที่ 16-20 |
ศาสนา | พราหมณ์-ฮินดู |
ลัทธิ/นิกาย | ไศวนิกาย, ลัทธิเทวราชา |
ศาสนา/ความเชื่อที่เกี่ยวข้อง | ครั้งหนึ่ง นางกทรุซึ่งเป็นมารดาของนาคทั้งหลายเกิดอิจฉานางวินตาอันเป็นมารดาของครุฑ จึงพนันกับนางว่าม้าอุจไฉศรวะซึ่งจะเกิดจากการกวนเกษียรสมุทรนั้นจะเป็นสีอะไร โดยเงื่อนไขก็คือถ้าใครแพ้จะต้องตกเป็นทาสของอีกฝ่ายหนึ่ง เมื่อม้าอุจไฉศรวะกำนิดขึ้นเป็นสีขาว นางกทรุจึงใช้ให้นาคไปพ่นพิษเพื่อให้ม้ากลายเป็นสีดำและตนจะได้ชนะ ด้วยเหตุนี้ นางวินตาและครุฑจึงตกเป็นทาสของนางกทรุและเหล่านาค เพื่อช่วยเหลือแม่ของตน ครุฑจึงอาสาไปขโมยน้ำอมฤตเพื่อช่วยให้แม่ของตนได้รับการปลดปล่อย ครุฑจึงได้ไปยังมณฑลพิธีการกวนเกษียรสมุทรและขโมยน้ำ ทำให้เกิดการรบกันระหว่างพระวิษณุกับครุฑ ท้ายสุดพระวิษณุได้อวยพรครุฑให้ไม่ตาย อวยพรให้นางวินตาหลุดพ้นจากการเป็นทาสและให้พรครุฑว่าสามารถจับกินนาคได้ทุกเมื่อ ส่วนครุฑนั้นได้ยอมเป็นพาหนะของพระวิษณุ ในภาพสลักนี้เป็นรูปของครุฑที่กำลังตกเป็นทาสของเหล่านาค |
งานศิลปะที่เกี่ยวข้อง | ฐานไพทีเตี้ยๆประดับเรื่องพญาครุฑ โดยแบ่งออกเป็น 3 ตอน คือ พญาครุฑกำลังแบกมารดาของนาค ครุฑกำลังแบกเหล่านาค และพญาครุฑแบกน้ำอมฤต การสลักเรื่องพญาครุฑนี้มีความเขชื่อว่าเป็นการปลดปล่อยวิญญาณผู้ตายให้ได้รับโมกษะ (การหลุดพ้นจากสังสารวัฏ) เนื่องจากน้ำอมฤต เป็นสัญลักษณ์ของความไม่ตาย |
รูปแบบลิขสิทธิ์ | Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND) |
---|---|
เจ้าของสิทธิ์ | ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) |
วันที่จัดทำข้อมูล | 2015-07-01 |
ผู้จัดทำข้อมูล | เชษฐ์ ติงสัญชลี |