พระพุทธรูปปางมารวิชัย

ไม่มีประวัติการสร้าง แต่เดิมประดิษฐานอยู่ร่วมกับพระพุทธสิหิงค์ในวิหารลายคำ วัดพระสิงห์ จากรูปแบบศิลปะสามารถกำหนดอายุอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 20

หล่อสำริด

พระพุทธรูปองค์นี้แสดงปางมารวิชัยประทับนั่งขัดสมาธิเพชรบนฐานหน้ากระดานเกลี้ยง พระพักตร์กลม ขมวดพระเกศาใหญ่ พระเนตรเหลือบต่ำ พระโอษฐ์แย้ม พระหนุเป็นปม ยอดอุษณีษะเป็นลูกแก้วคล้ายดอกบัวตูม พระวรกายอวบอ้วน ชายสังฆาฏิสั้นเหนือพระถัน ชายผ้าที่พระเพลาแยกเป็นสองชาย

ตัวอย่างพระพุทธรูปศิลปะล้านนาในช่วงพุทธศตวรรษที่ 20

1. ลักษณะชายผ้าในศิลปะปาละ พุกาม และหริภุญไชยจะเป็นชายผ้ารูปพัด แต่ในศิลปะล้านนาช่วงพุทธศตวรรษที่ 20 แสดงชายผ้าแยกออกเป็น 2 ชาย

2. จากพุทธศตวรรษที่ 20 เรื่อยไปจนหมดยุคอาณาจักร พระพุทธรูปศิลปะล้านนาแบบสิงห์หนึ่งมีพัฒนาการมาต่อเนื่องควบคู่ไปกับพระพุทธรูปศิลปะล้านนาแบบสิงห์สอง ดังนั้นทฤษฎีเดิมที่เชื่อว่าพระพุทธรูปแบบสิงห์หนึ่งเก่ากว่าพระพุทธรูปแบบสิงห์สองจึงไม่ถูกต้อง

1. พระพุทธสิหิงค์ วัดพระสิงห์ จังหวัดเชียงใหม่ พระพุทธรูปที่เคยประดิษฐานร่วมกันและถูกตัดเศียรไปแล้วแต่สามารถใช้ลักษณะของพระพุทธรูปองค์นี้ในการตรวจสอบรูปแบบเดิมของพระพุทธสิหิงค์ได้

2. พระพุทธรูปปางมารวิชัย วัดพระเจ้าเม็งราย ตัวอย่างพระพุทธรูปศิลปะล้านนาแบบสิงห์หนึ่งซึ่งมีจารึกระบุว่าสร้างขึ้นในพุทธศตวรรษที่ 21 และมีลักษณะที่พัฒนาไปจากพระพุทธรูปในพุทธศตวรรษก่อนหน้า

ศักดิ์ชัย สายสิงห์. พระพุทธรูปในประเทศไทย : รูปแบบ พัฒนาการ และความเชื่อของคนไทย. กรุงเทพฯ: ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2556.

สันติ เล็กสุขุม. ศิลปะภาคเหนือ : หริภุญไชย-ล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ, 2555.