พระเจดีย์กลางน้ำ จ.ระยอง

สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 เมื่อปี พ.ศ. 2416

ก่ออิฐถือปูน

กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานเมื่อ วันที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2544

เจดีย์ก่ออิฐถือปูนทาสีขาว มีฐานประทักษิณที่มีพนักระเบียงในผังสี่เหลี่ยมจัตุรัส ประดับพนักระเบียงด้วยลูกถ้วยเคลือบ มีบันไดขึ้น 2 ข้าง มีกำแพงแก้วเตี้ยในผังสี่เหลี่ยมจัตุรัสล้อมรอบ รองรับเจดีย์ทรงระฆังในผังกลม ประกอบด้วยฐานบัวคว่ำบัวหงาย ชุดมาลัยเถา บัวลูกแก้วอกไก่เป็นส่วนรองรับองค์ระฆัง แต่ละชั้นค่อนข้างยืดสูง ถัดขึ้นไปเป็นองค์ระฆัง บัลลังก์สี่เหลี่ยม เสาหาน ปล้องไฉนและปลียอด ลานด้านล่างโดยรอบปูด้วยกระเบื้องดินเผาสีอิฐ

พระเจดีย์กลางน้ำ จ.ระยอง ตามประวัติกล่าวว่าพระยาศรีสมุทรโภคชัยชิตสงคราม (เกตุ ยมจินดา) เจ้าเมืองระยองในขณะนั้น ได้เคยเดินทางมาปฏิบัติราชการในกรุงเทพฯ โดยได้เดินทางผ่านไปยังปากน้ำเจ้าพระยาจังหวัดสมุทรปราการ และได้นมัสการพระสมุทรเจดีย์ซึ่งเป็นเจดีย์ที่เคารพสักการะของผู้คนที่สัญจรทางทะเลที่ตั้งอยู่บริเวณเกาะกลางน้ำ จึงได้จำลองแบบมาสร้างให้เป็นสัญลักษณ์สำหรับชาวเรือที่มาถึงเมืองระยอง โดยสร้างเป็นเจดีย์ทรงระฆังไว้บนเกาะกลางน้ำเช่นเดียวกัน โดยด้านหนึ่งของพระเจดีย์กลางน้ำติดลำน้ำระยอง ส่วนอีกด้านเป็นส่วนที่ติดกับป่าชายเลนหนาทึบ

พระสมุทรเจดีย์ จ.สมุทรปราการ

เบญจวรรณ กิตติจารุกร. ศักยภาพชุมชนในการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ : กรณีศึกษาชุมชนสมุทรเจดีย์ ตำบลปากน้ำ อำเภอเมือง จังหวัดระยอง. นครปฐม : สาขาวิชาการจัดการภาครัฐและภาคเอกชน บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2556.