อลังกรณเจดีย์

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้พระยาจันทบุรีสร้างขึ้นเมื่อเสด็จประพาสน้ำตกพลิ้ว พ.ศ.2419

ก่อด้วยศิลาแลง

เจดีย์ก่อด้วยศิลาแลงมีฐานประทักษิณที่มีพนักระเบียงในผังสี่เหลี่ยมจัตุรัส มีบันไดทางขึ้นทั้ง 4 ด้าน รองรับเจดีย์ทรงระฆังในผังกลม ประกอบด้วยฐานบัวคว่ำบัวหงาย ชุดมาลัยเถา บัวลูกแก้วอกไก่เป็นส่วนรองรับองค์ระฆัง องค์ระฆัง บัลลังก์สี่เหลี่ยม เสาหาน ปล้องไฉนและปลียอด

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเจดีย์ทรงระฆังก่อด้วยศิลาแลงที่น้ำตกพลิ้ว จ.จันทบุรี ซึ่งเป็นสถานที่ที่ทรงโปรดปราน เพื่อเป็นที่ระลึกในการเสด็จพระราชดำเนินเยือน และมีพระราชประสงค์ให้ราษฎรได้มองเห็นน้ำตกได้อย่างชัดเจนเมื่อขึ้นไปนมัสการพระเจดีย์ซึ่งเคยเป็นจุดที่ประทับและทอดพระเนตรน้ำตกได้สวยงามที่สุด โดยทรงเลือกใช้ศิลาแลงเป็นวัสดุในการก่อสร้างเนื่องจากมีความแข็งแรงทนทานและเป็นทรัพยากรที่มีอยู่มากในจังหวัดจันทบุรี อนึ่งการสร้างเจดีย์ใกล้กับน้ำตกที่เคยเสด็จพระราชดำเนินไปเยือนนั้น เป็นแนวพระราชดำริที่สืบเนื่องจากสมัยรัชกาลที่ 4 ที่ได้โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระเจดีย์ที่น้ำตกคลองนารายณ์ จ.จันทบุรี ซึ่งเป็นสถานที่ที่เคยเสด็จประพาส

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. เสด็จประพาสจันทบุรีและอักขรานุกรมภูมิศาสตร์จังหวัดจันทบุรี. กรุงเทพฯ : ม.ป.พ., 2546.