แผ่นเงินดุนนูน

ไม่ทราบประวัติการสร้างที่แน่ชัด แต่จากรูปแบบทางศิลปกรรมเชื่อว่าสร้างขึ้นในสมัยทวารวดี โดยบรรจุอยู่ร่วมกันภายในภาชนะดินเผาที่ฝังอยู่ภายใต้อาคารที่เรียกว่า อุ่มญาคู เมืองกันทรวิชัย อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม

ดุนนูนบนแผ่นเงิน

แผ่นเงินจำนวนทั้งสิ้น 66 แผ่น ดุนนูนเป็นรูปต่างๆ ได้แก่ พระพุทธรูป สถูป เทวดา และธรรมจักร แต่ละแผ่นไม่ซ้ำแบบกัน

เป็นตัวอย่างของปูชนียวัตถุในพุทธศาสนาที่ทำจากแผ่นเงินดุนนูนที่พบร่วมกันมากที่สุด ค้นพบโดยนักโบราณคดีของกรมศิลปากร บันทึกไว้ว่าแผ่นเงินดุนนูนเป็นรูปปูชนียวัตถุในพุทธศาสนาเหล่านี้บรรจุอย่ายในภาชนะดินเผาซึ่งฝังอยู่ใต้อาคาร อันอาจแสดงให้เห็นถึงกิริยาบุญอย่างใดอย่างหนึ่งของคนสมัยนั้น

ค้นพบเมื่อ พ.ศ. 2515 ขณะนั้นกรมศิลปากรได้ทำการขุดแต่งโบราณสถานที่น่าเรียกกันภายใต้อาคารที่เรียกว่า อุ่มญาคู เมืองกันทรวิชัย อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม

ศักดิ์ชัย สายสิงห์, ศิลปะทวารวดี วัฒนธรรมพุทธศาสนายุคแรกเริ่มในดินแดนไทย. กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ, 2547.