ค้นหางานศิลปกรรม

ฐานข้อมูลศิลปกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

 
 
 
 
 
 
 

เทวาลัยพระศิวะ: จันทิปรัมบะนัน

คำสำคัญ : จันทิ, ราชวงศ์สัญชัย, จันทิปรัมบะนัน

ชื่อหลักจันทิปรัมบะนัน
ประเภทงานศิลปะสถาปัตยกรรม
ที่อยู่-
จังหวัด/เมืองกลาเตน
รัฐ/แขวงชวา ภาคกลาง
ประเทศอินโดนีเซีย
พิกัดภูมิศาสตร์
ค่าองศาทศนิยม		Lat : 7
Long : 110

ประวัติการสร้างในสมัยชวาภาคกลางตอนปลาย ราชวงศ์สัญชัยซึ่งนับถือศาสนาฮินดูได้กลับมามีอำนาจแทนราชวงศ์ไศเลนทร์ ด้วยเหตุนี้ เทวาลัยในศาสนาฮินดู เช่น จันทิปรัมบะนันแห่งนี้จึงถูกสร้างขึ้นในระยะปลายสุดของศิลปะชวาภาคกลาง โดยสันนิษฐานว่าสร้างขึ้นโดยพระเจ้าบาลีตุงเพื่ออุทิศให้กับพระองค์เอง
ลักษณะทางศิลปกรรมเทวาลัยพระศิวะ ถือว่าเป็นเทวาลัยที่มีขนาดใหญ่ที่สุด มีแผนผังกากบาทและมีห้องเล็กๆจำนวนห้าห้อง ซึ่งแสดงให้เห็นแผนผังที่สืบมาจากเทวาลัยในพุทธศาสนามหายานที่สร้างขึ้นในระยะร่วมสมัย อย่างไรก็ตาม เทวาลัยแห่งนี้อุทิศให้กับเทพเจ้าในศาสนาอินดูทั้งหมด อันได้แก่ห้องกลางนั้นอุทิศให้กับพระศิวะ ด้านทิศใต้อุทิศให้กับพระอคัสตยะ ด้านตะวันตกอุทิศให้กับพระคเณศ และด้านทิศเหนืออุทิศให้กับนางมหิษาสูรมรรทนี ตัวอาคารประกอบด้วยฐานประดับรูปเทพประจำทิศ เรือนธาตุแบ่งออกเป็นสองชั้นซึ่งแสดงให้เห็นพัฒนาการที่แตกต่างไปจากจันทิหลังอื่นๆในระยะก่อนหน้า เรือนธาตุในแต่ละด้านประดับด้วยซุ้มจระนำยอดปราสาทที่เหมือนกันทั้งหมด สำหรับยอดปราสาทนั้น เนื่องจากเทวาลัยดังกล่าวมีแผนผังกากบาทตั้งแต่ฐานยันยอดวิมาน ซึ่งทำให้เรือนธาตุจำลองทุกชั้นมีแผนผังกากบาทเช่นเดียวกับเรือนธาตุ แผนผังดังกล่าวทำให้ยอดปราสาทของจันทิหลังนี้มีความซับซ้อนกว่าจันทิในศิลปะชวาระยะก่อนหน้าอาคารจำลองที่ประดับชั้นวิมานยังคงมีลักษณะเป็น “อาคารจำลองยอดสถูปิกะ” ดังที่ปรากฏมาก่อนแล้วในศิลปะชวาภาคกลางตอนปลาย อย่างไรก็ตาม สถูปิกะยอดอาคารจำลองเหล่านี้กลับมีริ้วกลีบมะเฟืองอันคล้ายคลึงกับอมลกะในศิลปะอินเดียเหนือเป็นอย่างยิ่ง
ยุคประวัติศาสตร์
สมัย/รูปแบบศิลปะชวาภาคกลางตอนปลาย
อายุพุทธศตวรรษที่ 15
ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู
ลัทธิ/นิกายไศวนิกาย
ศาสนา/ความเชื่อที่เกี่ยวข้องนักโบราณคดีส่วนมากเชื่อว่า เทวาลัยฮินดูในระยะนี้ย่อมเกี่ยวข้องกับพิธีศพ กล่าวคือ เมื่อกษัตริย์สวรรคตและถวายพระเพลิงแล้ว พระอัฐิส่วนหนึ่งจะถูกโปรยลงทะเล ส่วนที่เหลือจะได้รับการบรรจุไว้ในผอบและบรรจุไว้ใต้บานประติมากรรมเทพเจ้าผู้ที่เชื่อว่ากษัตริย์พระองค์นั้นจะเสด็จไปรวมด้วย ซึ่งเทวาลัยปรัมบะนันก็อาจสร้างขึ้นเพื่อพธีกรรมดังกล่าวนี้

รูปแบบลิขสิทธิ์Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
เจ้าของสิทธิ์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
วันที่จัดทำข้อมูล2015-02-00
ผู้จัดทำข้อมูลเชษฐ์ ติงสัญชลี