พระพุทธรูปปางมารวิชัย

ไม่มีหลักฐานลายลักษณ์อักษรรุบะระวัติการสร้าง แต่จากรูปแบบทางศิลปกรรมที่ยังใกล้ชิดกับพระพุทธรูปศิลปะเขมรในประเทศไทยแบบบายนหรือหลังบายน จึงเชื่อว่าสร้างขึ้นก่อนกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีไม่นานนัก หรือราวพุทธศตวรรษที่ 19

หล่อสำริด

พระพุทธรูปอยู่ในอิริยาบถนั่งขัดสมาธิราบปางมารวิชัยอยู่บนฐานบัวเกลี้ยงไม่ประดับลาย

สุนทรียภาพที่สัมพันธ์กับศิลปะเขมรในประเทศไทยแบบบายนหรือหลังบายน ได้แก่ พระพักตร์เหลี่ยม ไรพระศกเป็นแถบเหนือพระนลาฏ หยักเป็นมุมแหลมบริเวณพระกรรเจียก (ขมับ) พระอุษณีษะทรงกรวยแหลมรองรับด้วยแถวกลีบบัว

พระพุทธรูปองค์นี้ครองจีวรห่มเฉียง โดยเส้นชายจีวรที่พาดผ่านพระอุระขวาตวัดเป็นเส้นโค้งอาจสัมพันธ์กับศิลปะอินเดียแบบปาละไม่มากก็น้อย ชายสังฆาฏิหรือชายจีวรพาดผ่านพระอังสาซ้ายยาวจรดพระนาภี

พระพุทธรูปองค์นี้เป็นตัวอย่างของพระพุทธรูปก่อนสมัยกรุงศรีอยุธยาที่สมบูรณ์และงดงาม สะท้อนถึงการคลี่คลายจากพระพุทธรูปศิลปะเขมรในประเทศไทยแบบบายนหรือหลังบายนแล้วระดับหนึ่ง ก่อนที่จะส่งผ่านรูปแบบไปยังสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น

พระพุทธรูปที่สร้างก่อนกรุงศรีอยุธยาไม่นานมากนัก โดยยังทำพระอุษณีษะเป็นทรงกรวยแหลมเช่นพระพุทธรูปองค์นี้ นักวิชาการหลายท่านนิยมเรียกว่า พระพุทธรูปอู่ทองรุ่นที่ 1

ศักดิ์ชัย สายสิงห์. พระพุทธรูปในประเทศไทย รูปแบบ พัฒนาการ และความเชื่อของคนไทย. กรุงเทพฯ : ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2556.

สันติ เล็กสุขุม. ศิลปะอยุธยา: งานช่างหลวงแห่งแผ่นดิน. พิมพ์ครั้งที่ 3, กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ, 2550.