ค้นหางานศิลปกรรม
ฐานข้อมูลศิลปกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
บานประตูไม้
คำสำคัญ : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา, บานประตู
ชื่อหลัก | พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา |
---|---|
ประเภทงานศิลปะ | ประติมากรรม |
ตำบล | ประตูชัย |
อำเภอ | พระนครศรีอยุธยา |
จังหวัด | พระนครศรีอยุธยา |
ภาค | ภาคกลาง |
ประเทศ | ไทย |
พิกัดภูมิศาสตร์ ค่าองศาทศนิยม | Lat : 14.350887 Long : 100.561788 |
พิกัดภูมิศาสตร์ พิกัดกริด | Zone : 47 P Hemisphere : N E : 668418.08 N : 1587102.32 |
ตำแหน่งงานศิลปะ | ภายในห้องจัดแสดงพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา |
ประวัติการสร้าง | ไม่ทราบประวัติการสร้างที่ระบุเป็นลายลักษณ์อักษรที่แน่ชัด ตามประวัติการได้มาระบุว่าเคยประดิษฐานอยู่ที่คูหาของเจดีย์วัดพระศรีสรรเพชญ์ ซึ่งแม้ว่าจะยังมีข้อถกเถียงว่าสร้างขึ้นในรัชกาลใด แต่อย่างน้อยก็เชื่อได้ว่าเจดีย์นี้อยู่ในสมัยอยุธยาตอนกลาง สอดคล้องกับรูปแบบทางศิลปกรรมของบานประตูไม้นี้ที่สามารถกำหนดอายุไว้ราวสมัยอยุธยาตอนกลาง หรือพุทธศตวรรษที่ 21 |
---|---|
กระบวนการสร้าง/ผลิต | สลักไม้ |
ลักษณะทางศิลปกรรม | บานประตูไม้คู่นี้สลักภาพทวารบาลบานละ 1 องค์ รูปแบบเป็นแบบเดียวกันต่างกันเพียงอิริยาบถที่สลับข้างกัน ทั้งคู่ยืนในอิริยาบถพักขาบนฐานสิงห์ พระหัตถ์ข้างหนึ่งยกขึ้นกำช่อดอกไม้ พระหัตถ์อีกข้างหนึ่งถือพระขรรค์ พระพักตร์ยาวรี สวมเครื่องทรงหลายอย่าง เช่น มงกุฎที่ประกอบด้วยกระบังหน้าและรัดเกล้ากรวย มียอดแหลมขนาดเล็กล้อมรัดเกล้า กุณฑลทรงตุ้มแหลม กรองศอ สังวาล ทับทรวง พาหุรัด ทองพระกร เข็มขัดรัดพระองค์ ทองพระบาท สวมผ้านุ่งสั้นแต่มีชายผ้ายาว พระเศียรมีซุ้มล้อมรอบทำนองเดียวกันกับประภามณฑล ถัดออกไปเป็นช่อดอกไม้ ถัดขึ้นไปเป็นฉัตร |
ข้อมูลที่สำคัญทางวิชาการ | เป็นตัวอย่างของบานประตูไม้ที่เก่าแก่และสมบูรณ์ที่สุดตัวอย่างหนึ่งในสมัยอยุธยาตอนกลาง สะท้อนคติความเชื่อเกี่ยวกับเทวดาอารักษ์หรือเทพทวารบาลที่ปกปักรักษาศาสนสถาน |
อายุ | พุทธศตวรรษที่ 21 |
ศาสนา | พุทธ |
ศาสนา/ความเชื่อที่เกี่ยวข้อง | พุทธศาสนา |
งานศิลปะที่เกี่ยวข้อง | 1. บานประตูไม้จากวัดพระศรีรัตนมหาธาตุเชลียง อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย 2. บานประตูไม้จากวัดพระศรีสรรเพชญ์ อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา |
รูปแบบลิขสิทธิ์ | Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND) |
---|---|
เจ้าของสิทธิ์ | ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) |
วันที่จัดทำข้อมูล | 2016-09-30 |
ผู้จัดทำข้อมูล | รุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง |
บรรณานุกรม | สันติ เล็กสุขุม. กระหนกในดินแดนไทย. พิมพ์ครั้งที่ 3, กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ, 2547. สันติ เล็กสุขุม. ศิลปะอยุธยา: งานช่างหลวงแห่งแผ่นดิน. พิมพ์ครั้งที่ 3, กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ, 2550. |