ค้นหางานศิลปกรรม
ฐานข้อมูลศิลปกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ประตูเสี้ยวกาง
คำสำคัญ : วัดบวรฯ บางลำพู, วัดบวรนิเวศวิหาร, วัดบวร, ประตูเสี้ยวกาง, เซี่ยวกาง, ทวารบาล
| ชื่อเรียกอื่น | เซี่ยวกาง, ทวารบาล |
|---|---|
| ชื่อหลัก | วัดบวรนิเวศวิหาร |
| ชื่ออื่น | วัดบวรฯ |
| ประเภทงานศิลปะ | ประติมากรรม |
| ตำบล | บวรนิเวศ |
| อำเภอ | เขตพระนคร |
| จังหวัด | กรุงเทพมหานคร |
| ภาค | ภาคกลาง |
| ประเทศ | ไทย |
| พิกัดภูมิศาสตร์ ค่าองศารุ้งแวง | Lat : 13.760815 Long : 100.50018 |
| พิกัดภูมิศาสตร์ พิกัดกริด | Zone : 47 P Hemisphere : N E : 662188.33 N : 1521778.65 |
| ตำแหน่งงานศิลปะ | ประตูด้านหน้าวัด |
| ประวัติการสร้าง | สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 |
|---|---|
| กระบวนการสร้าง/ผลิต | ไม้แกะสลักปิดทอง |
| ลักษณะทางศิลปกรรม | ซุ้มประตูประกอบด้วยบานประตู 2 ชุด แต่ละชุดประกอบด้วยบานประตูสี่เหลี่ยมผืนผ้า 2 บาน พื้นสีแดง แต่ละบานสลักเป็นรูปทวารบาลอย่างจีนปิดทอง แต่งกายยืนเครื่องคล้ายทวารบาลแบบไทย ยืนเงื้อง่าถืออาวุธ ได้แก่ ง้าว ดาบ กริช โล่ อยู่บนหลังสัตว์ผสมต่างๆอย่างจีน รวมทั้งสิ้น 4 องค์ ที่ปากของทวารบาลแต่ละองค์แต่เดิมมีคราบยาฝิ่นสีดำติดอยู่เนื่องจากประชาชนทำมาป้ายถวายทวารบาล ในภายหลังได้มีการล้างทำความสะอาดคราบนั้นออก แต่ได้ทาสีดำไว้เพื่อแสดงถึงที่มาตามประวัติศาสตร์ ซึ่งลักษณะดังกล่าวเป็นเอกลักษณ์ของทวารบาลหรือเสี้ยวกางที่วัดบวรนิเวศวิหาร |
| ข้อมูลที่สำคัญทางวิชาการ | บานประตูหน้าต่างของพระอารามหลายแห่งในสมัยรัตนโกสินทร์นิยมทำเป็นรูปเทวดา ที่เรียกว่าทวารบาล ทำหน้าที่ปกป้องคุ้มครองรักษาพระอาราม ไม่ให้สิ่งชั่วร้ายเข้ามาทำอันตรายได้ รูปแบบของทวารบาลโดยส่วนใหญ่เป็นเทวดาแบบไทยประเพณี กล่าวคือ แต่งกายยืนเครื่องคล้ายตัวพระในการแสดงโขนละคร อยู่ในท่ายืนและถือพระขรรค์ แต่ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวมีความนิยมสร้างทวารบาลให้มีรูปแบบคล้ายทหารจีน มีหนวดเครา และถืออาวุธแบบจีน เช่น ง้าว หอก กระบี่ แทนทวารบาลแบบเดิม เรียกทวารบาลแบบจีนนี้ว่า เสี้ยวกาง หรือเซี่ยวกางมีหลักฐานปรากฏเช่น ที่วัดบวรนิเวศวิหาร วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เป็นต้น ความนิยมเช่นนี้อาจเกี่ยวข้องกับความเชื่อของจีนที่มีการทำรูปทหารจีนไว้ที่ประตูพระราชวังและศาลเจ้าเพื่อป้องกันสิ่งชั่วร้าย |
| ยุค | ประวัติศาสตร์ |
| สมัย/รูปแบบศิลปะ | รัตนโกสินทร์ |
| อายุ | พุทธศตวรรษที่ 24 |
| ศาสนา | พุทธ |
| ลัทธิ/นิกาย | เถรวาท |
| ศาสนา/ความเชื่อที่เกี่ยวข้อง | พุทธศาสนาเถรวาท, ความเชื่อท้องถิ่น |
| รูปแบบลิขสิทธิ์ | Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND) |
|---|---|
| เจ้าของสิทธิ์ | ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) |
| วันที่จัดทำข้อมูล | 2016-09-15 |
| ผู้จัดทำข้อมูล | พัสวีสิริ เปรมกุลนันท์ |
| บรรณานุกรม | พุทธาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร. กรุงเทพฯ : วัดบวรนิเวศวิหาร, 2556. ศักดิ์ชัย สายสิงห์, มลฤดี สายสิงห์. ศิลปกรรมวัดบวรนิเวศวิหาร.กรุงเทพฯ : วัดบวรนิเวศวิหาร, 2556. |