ทับหลังแบบถาลาบริวัต

ไม่ปรากฏหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับประวัติการสร้าง

การแกะสลักหิน

มีสภาพชำรุดโดยมีบางส่วนนั้นหักหายไป ส่วนที่เหลือนั้นแสดงภาพหัวมกรขนาดใหญ่คายวงโค้งออกมาหนึ่งวง วงโค้งนี้มีลายประคำประดับอยู่สองข้าง ตรงกึ่งกลางของทับหลังมีลายวงรูปไข่หรือวงรูปเหรียญขนาดใหญ่วงเดียวมีรูปครุฑยุดนาคอยู่ภายใน วงรูปเหรียญมีขอบขมวดเป็นลายก้นหอยแทนลายลูกประคำ ครุฑซึ่งอยู่ภายในวงรูปเหรียญนี้มีใบหน้าเหมือนบุคคลไว้ผมเป็นขมวด สวมตุ้มหูเป็นห่วงกลมขนาดใหญ่ รูปร่างอ้วนท้องพลุ้ย คาดเข็มขัดมีชายผ้าห้อยอยู่ด้านหน้าและใช้มือยุดนาคเศียรเดียวสองตัวด้วยมือแต่ละข้าง ส่วนขานั้นทำเลียนแบบขาของนกอยู่บนขอบวงรูปเหรียญ ทางเบื้องล่างใต้วงโค้งซึ่งออกมาจากปากของมกรและวงรูปเหรียญจำหลักเป็นลายพวงมาลัยสลับกับลายพวงอุบะ โดยที่อุบะพวงกลางใต้วงรูปเหรียญมีขนาดใหญ่กว่าอุบะพวงอื่นๆ ซึ่งเป็นลายอุบะแบบเก่าที่นิยมใช้บนทับหลังแบบถาลาบริวัติรุ่นแรกๆ

ทับหลัง (หรือหน้าบัน) ชิ้นนี้เป็นหนึ่งในตัวอย่างของทับหลังที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในดินแดนไทย สะท้อนให้เห็นว่าภาคตะวันออกมีความสัมพันธ์กับวัฒนธรรมเขมรมาแล้วตั้งแต่แรกเริ่มสมัยก่อนเมืองพระนคร

ทับหลังแบบถาลาบริวัตที่พบในวัดทองทั่ว จันทบุรี นี้มีจำนวน 2 ชิ้น ปัจจุบันย้ายมาจัดแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร 1 ชิ้น และยังคงอยู่ที่วัดทองทั่ว 1 ชิ้น

1. ทับหลังแบบถาลาบริวัต วัดทองทั่ว จันทบุรี

2. ทับหลังแบบถาลาบริวัต เขาพลอยแหวน จันทบุรี

สมิทธิ ศิริภัทร์และมยุรี วีระประเสริฐ. ทับหลัง.กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2533.

สุภัทรดิศ ดิศกุล, ม.จ. "ทับหลังแบบถาลาบริวัตในประเทศไทย" โบราณคดี. ปีที่ 4 เล่มที่ 1 (กรกฎาคม 2515), หน้า 11 - 17.