ค้นหางานศิลปกรรม

ฐานข้อมูลศิลปกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

 
 
 
 
 
 
 

จิตรกรรมลายกำมะลอ

คำสำคัญ : วัดนางนอง, จิตรกรรมลายกำมะลอ, ลายกำมะลอ, ลายรดน้ำกำมะลอ

ชื่อเรียกอื่นลายกำมะลอ, ลายรดน้ำกำมะลอ
ชื่อหลักวัดนางนอง
ประเภทงานศิลปะจิตรกรรม
ตำบลบางค้อ
อำเภอเขตจอมทอง
จังหวัดกรุงเทพมหานคร
ภาคภาคกลาง
ประเทศไทย
พิกัดภูมิศาสตร์
ค่าองศาทศนิยม
Lat : 13.703695
Long : 100.466911
พิกัดภูมิศาสตร์
พิกัดกริด
Zone : 47 P
Hemisphere : N
E : 658628.74
N : 1515436.82
ตำแหน่งงานศิลปะผนังภายในพระอุโบสถ ด้านหน้าพระประธาน

ผู้สร้างลัทธิเต๋า
ประวัติการสร้าง

สร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

กระบวนการสร้าง/ผลิต

ภาพเขียนสีฝุ่นและทองคำเปลวบนพื้นรัก

ลักษณะทางศิลปกรรม

ภาพจิตรกรรมลวดลายอย่างจีน เขียนด้วยสีฝุ่นผสมทองคำเปลว บนพื้นรักสีดำเป็นรูปเทพเจ้าฮก ลก ซิ่ว ตามคติความเชื่อในลัทธิหรือศาสนาเต๋า แต่งกายอย่างจีน พร้อมด้วยบริวาร

ข้อมูลที่สำคัญทางวิชาการ

ภาพฮกลกซิ่วที่ผนังสกัดด้านหน้าพระประธานในพระอุโบสถวัดนางนองเป็นตัวอย่างงานช่างประณีตศิลป์ที่เรียกว่าลายกำมะลอ หรือบางแห่งเรียกว่า ลายรดน้ำกำมะลอ ซึ่งหมายถึงการเขียนภาพจิตรกรรมโดยใช้สีฝุ่นผสมด้วยยางรักหรือรักน้ำเกลี้ยง เขียนลงบนพื้นรักสีดำที่เตรียมไว้ และใช้ทองคำเปลวเป็นองค์ประกอบร่วมในการเขียนภาพ จึงทำให้ได้ภาพจิตรกรรมที่มีความโดดเด่น เนื่องจากพื้นสีดำอันเกิดจากยางรักจะขับเน้นให้ภาพเขียนจากสีฝุ่นและทองคำเปลวโดดเด่นงดงามมากยิ่งขึ้น ลายกำมะลอยังหมายถึงกระบวนลายอย่างจีน สันนิษฐานว่าช่างจีนน่าจะเป็นผู้นำเทคนิคการเขียนภาพลักษณะนี้เข้ามาเผยแพร่ โดยพบว่ามีความนิยมเขียนภาพวรรณคดีจีนและเทพเจ้าอย่างจีนด้วย ดังเช่นที่วัดนางนองที่มีภาพลายกำมะลอเรื่องสามก๊ก และภาพฮกลกซิ่ว ซึ่งมีความหมายถึงโชคลาภ วาสนา ทรัพย์สิน และการมีอายุยืนยาว

ยุคประวัติศาสตร์
อายุพุทธศตวรรษที่ 24
ศาสนา/ความเชื่อที่เกี่ยวข้องลัทธิเต๋า

รูปแบบลิขสิทธิ์Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
เจ้าของสิทธิ์ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
วันที่จัดทำข้อมูล2016-09-15
ผู้จัดทำข้อมูลพัสวีสิริ เปรมกุลนันท์
บรรณานุกรม

3วัดประวัติศาสตร์. ที่ระลึกในงานศพนางสุทิน บุนปาน 7 มีนาคม 2552.

สุริยา รัตนกุล. พระอารามหลวงในกรุงเทพมหานคร เล่ม 2. นครปฐม : มหาวิทยาลัยมหิดล, 2550-2552.