พระพุทธมหาชนก

สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาทได้ทรงปฏิสังขรณ์วัดสำเพ็งซึ่งเป็นวัดในสมัยอยุธยา เพื่อทรงอุทิศถวายสมเด็จพระบรมชนกนาถ เมื่อแล้วเสร็จพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชได้พระราชทานนามวัดว่า วัดปทุมคงคา ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงปฏิสังขรณ์ใหม่เนื่องจากชำรุดทรุดโทรม และได้โปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนราชสีหวิกรมเป็นนายช่างแก้ไขแบบพระพุทธรูปประธานในพระอุโบสถให้เป็นพระพุทธรูปทรงเครื่องต้น พร้อมกับแก้ไขฐานชุกชีให้สูงขึ้นและทำรูปเทวดาแวดล้อม 4 องค์

พระพุทธรูปประทับนั่งบนฐานชุกชี แสดงปางมารวิชัย ทรงครองจีวรลายดอกห่มเฉียง ประดับด้วยเครื่องทรงอื่นๆจำนวนมาก ได้แก่ มงกุฎยอดชัยหรือยอดแหลมซึ่งมีรูปแบบคล้ายเป็นการจำลองพระมหาพิชัยมงกุฎ โดยประกอบด้วยรัดเกล้า 3 ชั้นประดับดอกไม้ไหว และมีกรรเจียกจร ทรงสวมกรองศอ ทับทรวง พาหุรัด ธำมรงค์ ทองพระกร ทองพระบาท พระพักตร์สงบนิ่ง พระเนตรเหลือบต่ำ พระขนงโค้ง พระโอษฐ์แย้มเล็กน้อยซึ่งเป็นรูปแบบพระพักตร์ของพระพุทธรูปในสมัยรัตนโกสินทร์

วัดปทุมคงคาเป็นวัดที่สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาททรงปฏิสังขรณ์ในสมัยรัชกาลที่ 1 แล้วทรงอุทิศถวายสมเด็จพระบรมชนกนาถ ครั้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้โปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์วัดนี้ โดยโปรดเกล้าฯให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนราชสีหวิกรมเป็นนายช่างแก้ไขพระพุทธรูปประธานให้เป็นพระพุทธรูปทรงเครื่องต้นครองจีวรลายดอกห่มเฉียง ประดับด้วยเครื่องถนิมพิมพาภรณ์ต่างๆ ได้แก่ มงกุฎ กรองศอ ทับทรวง พาหุรัด ธำมรงค์ และได้พระราชทานนามพระพุทธรูปองค์นี้ดังที่มีจารึกที่ชายผ้าทิพย์ว่า พระพุทธมหาชนก

สุริยา รัตนกุล และคณะ.พระอารามหลวงในกรุงเทพมหานคร เล่ม 1. นครปฐม : มหาวิทยาลัยมหิดล, 2550-2552.