พระอุโบสถวัดพระรามเก้ากาญจนาภิเษก

วัดพระราม 9 กาญจนาภิเษกสร้างขึ้นบนพื้นดินใกล้เคียงกับบึงพระราม 9 ซึ่งนางสาวจวงจันทร์ สิงหเสนี ได้น้อมเกล้าฯ ถวาย โดยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมีพระราชดำริให้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2538

พระอุโบสถออกแบบโดยนาวาอากาศเอก อาวุธ เงินชูกลิ่น โดยการออกแบบในครั้งแรกเป็นพระอุโบสถอย่างสมพระเกียรติภายใต้งบประมาณ 57 ล้านบาท แต่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระราชกระแสรับสั่งให้ปรับแบบพระอุโบสถและอาคารอื่นๆให้มีขนาดเล็กลง มีพระราชประสงค์ให้เป็นเพียงวัดเล็กๆและให้ใช้งบประมาณไม่เกิน 10 ล้านบาท โดยทรงเน้นการใช้งานมากกว่าความใหญ่โต ซึ่งแตกต่างจากพระอุโบสถหรือวิหารในยุคสมัยนี้ที่นิยมสร้างอาคารขนาดใหญ่

-

-

พระอุโบสถของวัดพระราม 9 กาญจนาภิเษกนี้เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กมุงกระเบื้องทำจากแผ่นเหล็กสีขาว หน้าบันทำเป็นมุขประเจิดประดับปูนปั้นลายดอกพุดตาน มีตราพระบรมราชสัญลักษณ์ประจำพระองค์รัชกาลที่ 9 ปิดทองอยู่ตรงกลาง ช่อฟ้า ใบระกาเป็นปูนปั้นไม่ประดับกระจก ผนังและเสาสี่เหลี่ยมฉาบปูนเรียบทาสีขาว บานประตูหน้าต่างใช้กรอบอะลูมิเนียม เหนือประตูมีจารึกคาถาเย ธมฺมา ด้วยอักษรอริยกะ มีหลักเสมาที่มุมทั้ง 4 และแผ่นเสมาที่พื้น ที่ด้านทั้ง 4 ภายในมีเพดานไม้เรียบ ประดิษฐานพระพุทธกาญจนธรรมสถิตเป็นพระพุทธรูปประธาน มีอัครสาวก พระโมคคัลลานะและพระสารีบุตรอยู่เบื้องซ้ายและขวาตามลำดับ

อุโบสถที่สร้างด้วยความเรียบง่ายและประหยัดแต่ผสมผสานลักษณะของสถาปัตยกรรมหลายแห่งเข้าด้วยกัน

พระอุโบสถหลังนี้มีการผสมผสานระหว่างสถาปัตยกรรมไทยและสถาปัตยกรรมร่วมสมัย โดยนำจุดเด่นจากพระอุโบสถที่สร้างมาก่อน ได้แก่ รูปทรงเสาจากวัดราชาธิวาส มุขประเจิดและความเรียบง่ายจากวัดพระปฐมเจดีย์ และการผูกลายปูนปั้นประดับหน้าบันจากวัดเฉลิมพระเกียรติ ทั้งนี้เน้นความเรียบง่ายและประโยชน์การให้สอยเป็นสำคัญ

-

พระอุโบสถ วัดพระปฐมเจดีย์ จังหวัดนครปฐม พระอุโบสถซึ่งออกแบบโดยสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ รูปแบบบางประการของพระอุโบสถหลังนี้ถูกนำมาใช้กับพระอุโบสถวัดพระราม 9

วัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ, 2546.

มหาวิทยาลัยศิลปากร คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกับสถาปัตยกรรมไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2548.

วิสันธนี โพธิสุนทร. “วัดพระราม 9 กาญจนาภิเษก: วัดส่วนพระองค์ในรัชกาลปัจจุบัน” ศิลปากร. ปีที่ 40, ฉบับที่ 3 (พ.ค. – มิ.ย. 2540), 47 – 57.